Ghế nóng Fed sắp đổi chủ? Ai sẽ là cái tên thay thế Powell?

Trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục giữ nguyên lãi suất và kiên định với chính sách thận trọng, Tổng thống Donald Trump lại đang đẩy nhanh kế hoạch tìm người thay thế Chủ tịch Jerome Powell – ngay cả khi nhiệm kỳ của ông Powell vẫn còn tới 11 tháng. Động thái này không chỉ khiến thị trường tài chính quốc tế dậy sóng mà còn hé lộ cuộc đấu quyền lực ngầm xoay quanh chiếc ghế quyền lực nhất trong ngành tài chính toàn cầu.

Trump muốn “ép” Fed nới lỏng chính sách?

Trump lâu nay vẫn chỉ trích mạnh mẽ Fed và cá nhân ông Powell vì không chịu hạ lãi suất nhanh chóng, trong khi các ngân hàng trung ương lớn khác như ECB hay BOJ đã bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ. Trong phát biểu gần đây tại hội nghị NATO, ông Trump không giấu giếm sự khó chịu: “Tôi biết tôi sẽ chọn ai rồi. Và ông ấy (Powell) sắp rời đi – may là thế, vì tôi nghĩ ông ta làm tệ kinh khủng.”

Thay vì chờ đến thời điểm thông thường khoảng 3-4 tháng trước khi nhiệm kỳ Chủ tịch Fed kết thúc, Trump đang cân nhắc công bố người kế nhiệm ngay trong mùa hè này. Mục đích? Gửi tín hiệu đến thị trường, gây áp lực lên Fed và thậm chí tạo ra một “bóng ma quyền lực” – một “shadow chair” – người có thể định hướng kỳ vọng chính sách trước khi chính thức nhậm chức.

Ai đang nằm trong danh sách ngắn của Trump?

Theo các nguồn tin thân cận với Nhà Trắng, nhiều cái tên đang được cân nhắc cho vị trí “ghế nóng” này, bao gồm:

- Kevin Warsh: Cựu Thống đốc Fed, từng là cố vấn cho Tổng thống George W. Bush. Ông Warsh nổi tiếng với quan điểm “diều hâu”, cảnh báo về hệ quả của lãi suất thấp kéo dài. Tuy nhiên, điều này lại mâu thuẫn với yêu cầu “nới lỏng chính sách” mà ông Trump luôn thúc đẩy.

- Kevin Hassett: Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, được xem là chuyên gia có nền tảng vững chắc nhưng đã bày tỏ không mặn mà với vị trí Chủ tịch Fed.

- Scott Bessent: Bộ trưởng Tài chính đương nhiệm, được cho là ứng viên nặng ký nhờ quan hệ thân thiết với Trump và khả năng xử lý chính sách thương mại phức tạp. Dù chưa xác nhận, ông Bessent từng ngỏ ý sẵn sàng làm theo “bất kỳ điều gì Tổng thống yêu cầu”.

- Christopher Waller: Thống đốc Fed hiện tại, là người đầu tiên trong nội bộ Fed công khai ủng hộ việc hạ lãi suất ngay từ cuộc họp tháng 7, điều khiến ông lọt vào tầm ngắm của Nhà Trắng như một “người của Trump” trong nội bộ Fed.

Ngoài ra, ông David Malpass – cựu Chủ tịch Ngân hàng Thế giới – cũng được đưa vào danh sách nhờ quan điểm chống lãi suất cao, dù vấp phải nghi ngờ về ngoại hình “không ăn ảnh truyền hình”.

Cuộc chơi chính trị và hệ lụy cho Fed

Việc công bố sớm người kế nhiệm Powell tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một ứng viên được “ấn định” từ trước có thể bị coi là công cụ chính trị, mất uy tín trước thị trường và khó tạo được sự đồng thuận trong nội bộ FOMC – nơi quyết định lãi suất dựa trên biểu quyết của 12 thành viên.

Nếu ứng viên bị đánh giá là thiếu độc lập, Fed có thể đối mặt với nguy cơ mất niềm tin từ thị trường toàn cầu, kéo theo hậu quả đối với USD – đồng tiền dự trữ số một thế giới. Bối cảnh hiện tại càng phức tạp hơn khi nhiều ngân hàng trung ương khác đang xem xét giảm tỷ trọng nắm giữ USD và tăng tích trữ các tài sản thay thế như vàng, euro và nhân dân tệ – theo khảo sát mới nhất của OMFIF.

“Shadow Chair” – một ý tưởng nguy hiểm?

Hồi năm ngoái, chính ông Bessent từng đề xuất ý tưởng về một “shadow chair” – người chưa chính thức nhậm chức nhưng có quyền lên tiếng về chính sách. Ý tưởng này bị chỉ trích dữ dội, thậm chí cố vấn đầu tư huyền thoại Stanley Druckenmiller gọi đây là “ý tưởng nguy hiểm và vô trách nhiệm”.

Rõ ràng, việc can thiệp chính trị sâu vào Fed – vốn được xây dựng để độc lập sau bài học về siêu lạm phát thập niên 1970 – đang làm dấy lên lo ngại rằng chiếc ghế Chủ tịch Fed có thể trở thành công cụ của Nhà Trắng hơn là cơ quan điều tiết khách quan.

Powell sẽ đi hay ở?

Dù Trump đã tuyên bố không hài lòng và đang rục rịch tìm người thay thế, Jerome Powell vẫn còn một quân bài trong tay: ông có quyền tiếp tục ở lại Hội đồng Thống đốc của Fed đến năm 2028, ngay cả khi nhiệm kỳ Chủ tịch kết thúc. Trong phiên điều trần mới nhất, ông Powell không nhắc đến chuyện từ chức mà khẳng định ông chỉ “tập trung làm tốt công việc còn lại, bảo vệ sự ổn định kinh tế và kiểm soát lạm phát”.

Nếu ông ở lại với tư cách Thống đốc, Powell có thể vẫn là tiếng nói ảnh hưởng trong chính sách tiền tệ, tạo thế cân bằng đáng kể với người kế nhiệm – đặc biệt nếu tân Chủ tịch là người được xem là “tay chân chính trị”.

Ghế nóng Fed - nơi chính trị và thị trường giao thoa

Việc ông Trump tính công bố Chủ tịch Fed mới sớm chưa từng có tiền lệ trong lịch sử. Nó phản ánh tham vọng định hình chính sách tiền tệ từ phía hành pháp, nhưng cũng cho thấy mức độ bất ổn trong các quyết định kinh tế của Mỹ thời gian tới.

Trong khi đó, thị trường sẽ là bên đầu tiên phản ứng. Mọi cái tên được tung ra đều sẽ gây biến động, không chỉ cho lãi suất mà cả tỷ giá, vàng và dòng vốn toàn cầu.

Tải ngay ứng dụng WikiFX và đăng ký tài khoản để luôn được cập nhật nhanh nhất những thông tin về thị trường tài chính toàn cầu!